Sanat Yapıtı Okumaları

Sanat yapıtını anlamak, yorumlamak ve çözümlemek toplumbilim, psikoloji, göstergebilim, felsefe estetik, tarih, sanat tarihi gibi farklı disiplinlerle ilişki kurmayı, kuramlarla ilgilenmeyi gerektiriyor. Sanatçının yaratma süreci,  seçtiği gereçler, teknikler, kendini ifade etme biçimi, düşünsel arka planı, tarihsel, toplumsal ve kültürel koşullar, değişimlerle yakından ilgili. Bu seminerde, sanat tarihinin temel kavramlarından yola çıkılmış, dönemsel olarak örnekler üzerinden yapıt okumaları gerçekleştirilmiştir.

Temel soru, sanatın ne olduğudur. Ancak bu soruya tek bir  cevap bulmak oldukça güç. Sanatı anlamanın ve yorumlamanın bir çok yolu bulunuyor. Sanat yapıtı okumalarında o yapıtın  üretildiği dönem, toplumsal ve siyasal ortam, değişen anlayışlar,  sanatçının yaşamı, etkilendiği koşullar, süreç, kullanılan teknikler, bu gereçlerin seçilme nedenleri, ifade etme biçimleri, bizde bıraktığı duygular, vb. çoğaltılabilecek pek çok geniş bir yelpazeden yararlanmak gerektirir.

Yeni teknolojiler sanatçıların kendilerini ifade etmelerinde yeni olanaklar sunmaktadırlar. Son yıllarda yeni buluşlarla sanat ve teknoloji daha çok iç içe girmiş, örneğin dijital devrim sanat yapmanın ve onu okumanın yöntemlerini de etkilemiş, disiplinler arası çalışmalar sanatı belli disiplinler içinde tanımlayıp anlama anlayışını da değiştirmiştir.

Bir biçimi, simgeyi, işareti çözümlemek için kullanılabilecek pek çok yöntem vardır. Biçimcilik (formalizm), ikonografi, ikonoloji, göstergebilim, psikanaliz, içeriksel okumalar (Marksist yaklaşımlar), post kolonyalizm bunlardan bazılarıdır.

İlk gün sanat tarihinin farklı dönemlerinden seçilmiş değişik sanatçıların eserleri üzerinden, yapıtlar tartışılmış ikinci gün 1970 sonrası sanatı ve değişimler üzerinde durulmuş, dinleyicilerin soruları üzerine konu tartışılmıştır. Katılımcıların pek çoğu için bu süreçler  karışık bulunmuş,  uzmana “tamam ama bir sanat yapıtı karşısında olduğunuzda onu kolayca anlamanın bir yolu yok mudur?” sorusu yöneltilmiştir.

Soru, özetle bunun için ilk şartın sevmek, ilişki kurmayı denemek, onu anlamaya, yorumlamaya çalışmak ve soru sormak olduğu, bundan sonra istenirse konu ile ilgili yazılmış makale ve kitaplara da başvurulabileceği biçiminde  yanıtlanmıştır.